İnsanlara Hürrìyyət, mìllətlərə ìstìqlal

Azerbaycan’ın ikinci  Cumhurbaşkanı ve özgürlüğün timsali  Ebülfez Elçibey vefatının 14. Yılında  anılırken, aynı ay içinde 12 Ağustos ta Bakü’de tedavi edildiği hastanede yaşama veda eden  Güney Azerbaycanlı  bilim adamı  "Prof. Dr. Cevat Heyet'i Anma" Töreni düzenlendi .Törende ağırlıklı olarak  Dr. Heyet üzerinde konuşuldu. Konuşmacılar arasında Dr . Heyet’in ailesinden Ankara’da yaşayan torunu Rıza Heyyet ölüm ve sonrasında yaşananlar konusunda bilgi verirken, Artum Dinç ve Rıza Telebi’de Prof. Dr. Heyet’in kişiliği üzerine görüşlerini aktardılar.

                    Toplantının açış ve kapanış konuşmasını yapan derneğimiz Genel Sekreteri Tuncer KIRHAN ise şöyle dedi.

Değerli arkadaşlar bugün burada Türk dünyasında iz bırakan bir bilim adamı, bir  kültür misyonerinin, yaşadığı ülkede her türlü  baskı ve zillete karşı, ilke ve ideallerini yaşatmak  ve Türk dilinin gelecek nesillerce benimsenmesi için nasıl bir çaba gösterdiğini bilen ve görenlerden biri  olmakla övünç duymaktayım.

Kendisini ilk defa 1992 de Bakü İlimler Akademisinde  düzenlediğimiz “Muhaceret Edebiyatı Sempozyumu” sırasında tanımıştım. İran’dan tek başına gelen  tek kişilik ordu gibi elinde tek varlığı olan “Varlık” dergisiyle çıkıp konuştu. Orada mensubu olduğu  devletten çok mensubu olduğu milleti  ile ön plana çıkmıştı. O bir  hekim, erdemli bir  insan ve  yürekli bir  Türk  idi.

O kendinden önce mücadele veren,  bir Tebrizli Seyit Hasan Tağızade gibi, Türkistanlı Mustafa Çokay gibi, Settar Han gibi,Kıırmlı Yusuf Akçura,  Azerbaycanlı Ahmet Caferoğlu gibi ebedi yaşayacak  bir Türkçü  ve Türk dilinin bayrağı idi.

Bildiğiniz gibi yıllardan beri çıkardığı ve evladı olan “Varlık “ dergisiyle verdiği çabasıyla TDK onu  kurul onur üyesi olarak kabul etmişti.

Artık babasız kalan “Varlık” dergisi ve onu sevenlere rahmet dilemekten başka çaremiz yoktur.

24 Mayıs 1925 tarihinde Tebriz’de doğan Prof. Dr. Cevat HEYET, 1946 yılında İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesinden mezun olmuş, 1961 yılında İran’da ilk açık kalp ameliyatını yapmış bir bilim adamıydı. İran’da kalp cerrahisinin kurucusu ve öncüsü olarak kabul edilen Cevat Heyet , bu başarılarından dolayı 1983 yılında Paris Cerrahi Akademisine üye seçilmiş,

1956 yılında babası Mirza Ali HEYET ve kardeşi Firuz HEYET’le İran-Türkiye Dostluk ve Kültür Cemiyetini kurarak ,İran-Türkiye dostluk ve kültürel ilişkilerini geliştirmeye çalışmıştı. Bir bilim adamı olduğu kadar kültür adamı olarak ta ön planda duran Dr. Heyet,İran’da Varlık dergisini  yayınlarken, dergide Azerbaycan-Türk dili ve  edebiyatı, tarih ve folklorunu  didaktik metotla yayınlamıştır. Bundan başka anılan konularda yedi kitap yazmıştır.

Türkoloji hakkında yaklaşık 300, cerrahi alanında 100’e yakın makalesi dört dilde yayınlanan Dr. Cevat Heyet, 1993 yılında Türkiye’nin Tahran Büyükelçisi Korkmaz HAKTANIR’la Tahran’da Türk Kültür Merkezini açmış ve İranlı öğrencilerin Türkiye’de öğrenim görmelerine büyük katkı sağlayarak bu gün aramızda olan  kardeşlerimizle yan yana olmamızı sağlamıştır.  

 Prof. Dr. Cevat HEYET’e Allah’tan rahmet, yakınlarına ve sevenlerine başsağlığı dilerim. Türk dünyasının başı  sağolsun.